Wat met de woning bij echtscheiding?

Het is vaak niet duidelijk wat er allemaal mogelijk is bij echtscheiding: kan de partner die in de woning met de kinderen is achtergebleven er blijven wonen? Moet de woning altijd verkocht worden? Kan de woning op naam van beide echtgenoten blijven staan?

De mogelijkheden blijken in de praktijk divers te zijn.

 We overlopen hierna enkele van de belangrijkste.

1)        Verkoop van de woning

Een eerste optie is dat de woning wordt verkocht en de opbrengst tussen de partners verdeeld.

Zij kunnen hiervoor vrijwillig kiezen en een akkoord daaromtrent sluiten, waarbij zij ook de verkoopswijze kiezen (verkoop uit de hand, openbare verkoop, …).

Komt men niet tot een akkoord, dan zal in principe over de eventuele verkoop moeten beslist worden door een notaris die aangesteld werd door de Familierechtbank. Deze zal nagaan of het huis “in natura” “gevoeglijk” kan worden verdeeld (wat zou kunnen indien men twee of meer woningen zou hebben), maar meestal is dit niet mogelijk.

Lukt dit niet dan zal de woning openbaar moeten worden verkocht, tenzij de partners alsnog overeenkomen dat zij uit de hand kan worden verkocht.

 2)        Overname van de woning door één partner

Bij echtscheiding kan elk van de echtgenoten vragen om de woning te mogen overnemen. Hij/zij zal dan een door de notaris te berekenen of eventueel overeen te komen oplegsom aan de andere moeten betalen.

Indien discussie bestaat over wie mag overnemen, zal de notaris en eventueel de Familierechtbank beslissen of de vragende echtgenoot mag overnemen. Daarbij wordt rekening gehouden met verschillende belangen (bv. het feit dat de echtgenoot in kwestie er nog altijd woont met de kinderen, of wanneer de echtgenoot er een beroepspraktijk in heeft, e.d.m.).

De overnemende partner zal hierop wel een zogenaamde “miserietaks” aan registratierechten moeten betalen (in principe 1 % voor echtgenoten bij echtscheiding).

3)        In onverdeeldheid blijven

Echtgenoten kunnen er ook voor kiezen “in onverdeeldheid” te blijven, waarbij ze het huis op hun beider naam houden en elk als het ware voor een onverdeelde helft in het huis gerechtigd blijven. 

Later kunnen zij dan in akkoord alsnog verkopen of het laten overnemen door één van hen. Ook zonder akkoord zal elk van hen later alsnog de verkoop kunnen vragen.

Pieter Steenbrugge.